Żywa historia Gorlic — wywiad z panią Włodzimierą Banias
Wywiad z panią Włodzimierą Banias dotyczący życia Łemków w Klimkówce od okresu międzywojennego poprzez deportację podczas Akcji Wisła i powrót do rodzinnej wsi Klimkówki.
Włodzimiera Banias
Urodzona 1 stycznia 1930 roku w Klimkówce, obecnie mieszka w Łosiu. Deportowana z rodziną do Kurowic koło Głogowa. W latach 60. wróciła do Klimkówki, a z powodu budowy zapory osiadła wraz z rodziną w Łosiu.
Wywiad z panią Włodzimierą Banias przeprowadzony 23 lutego 2017 r. przez Urszulę Karasińską (pracownicę MBP w Gorlicach) w Łosiu.
Spis treści:
00:00:15 — dzieciństwo w Klimkówce
00:00:45 — szkoła czteroklasowa w Klimkówce i siedmioklasowa w Łosiu
00:00:58 — nazwiska nauczycieli w Łosiu
00:01:30 — piechotą do szkoły w Łosiu (3 km)
00:01:45 — torby uszyte z lnu jako tornistry
00:02:05 — wyrób płótna z lnu; bielenie nad rzeką
00:02:50 — wszyscy Łemkowie żyli z uprawy ziemi i darów lasu
00:03:19 — wtorek, targ w Gorlicach; czternastolatka idzie na bosaka z Klimkówki, niosąc masło i ser na sprzedaż
00:05:43 — wieczorki taneczne w Klimkówce
00:06:28 — Cyganie grają na weselach (często z Uścia)
00:06:58 — Łemkowie szanują inne narodowości
00:07:20 — opis wesela, zwyczaje
00:08:30 — Wigilia, Boże Narodzenie, zwyczaje
00:14:41 — Wielkanoc, zwyczaje
00:16:32 — budowa zapory w Klimkówce
00:16:40 — życie na zachodzie Polski, deportacja
00:17:10 — tygodniowa podróż do Głogowa
00:18:30 — powrót do Gorlic — powodem choroba teścia oraz jego miłość do gór
00:20:53 — zamieszkanie w budynkach po spółdzielni w Klimkówce (1962 r.) spowodowane odmową sprzedaży domu rodzinnego, mimo wcześniejszej umowy
00:22:45 — kupno domu rodzinnego po czterech latach mieszkania w Klimkówce
00:25:45 — budowa zapory, zawarcie przyjaźni z inspektorem prowadzącym budowę — Stanisławem Szpilą
00:30:34 — kolejna przeprowadzka, tym razem do Łosia
00:33:05 — cholera w Klimkówce, sieroty wychowywane przez sołtysa
00:34:30 — okupacja w Klimkówce
00:35:50 — trudności w szkole na zachodzie z powodu nieznajomości języka polskiego
00:37:30 — w Klimkówce 14 ha ziemi uprawianej ręcznie
00:38:00 — córki ukończyły studia, ale dobrze znają ciężką pracę w polu
00:41:55 — spalenie przez partyzantów 17 domów Polaków — 1947 r.
00:43:34 — wojsko polskie otacza wieś i wywozi Łemków najpierw do Łosia, potem do Gorlic i Głogowa (podróż opisana)
00:45:10 — Kurowice k. Głogowa — nowe miejsce zamieszkania
00:47:56 — Watra jednoczy Łemków, którzy kochają nasze góry
Korzystanie z automatycznego przewijania nagrania możliwe jest po odtworzeniu go bezpośrednio w serwisie YouTube.
Serdeczne podziękowania dla pani Natalii Hładyk za pomoc przy poszukiwaniach osób chętnych do udzielenia wywiadu oraz dla pani Anny Banias za pomoc przy zorganizowaniu spotkania z panią Włodzimierą Banias.
Zdjęcia pochodzą z archiwum Włodzimiery Banias.