Gorlickie dialogi — wywiad z ks. Michałem Olechnym
Wywiad z ks. Michałem Olechnym dotyczący jego kapłaństwa oraz wspomnień z września 1939 roku i okupacji niemieckiej w Libuszy.
Ks. Michał Olechny
Urodzony 27 września 1931 roku w Libuszy. Ukończył siedmioklasową szkołę podstawową w Libuszy, gimnazjum i liceum w Bieczu oraz Metropolitalne Seminarium we Wrocławiu. Święcenia kapłańskie otrzymał w 1955 roku. Posługę kapłańską pełnił w Brzegu Dolnym od 1955 roku (wikariat), a od 1957 do 1999 roku był proboszczem w Chróścinie. Pełnił tę funkcję najdłużej w diecezji — aż 42 lata. Będąc już na emeryturze, powrócił na ziemię gorlicką i zamieszkał w Klęczanach u rodziny.
Wywiad z ks. Michałem Olechnym przeprowadzony przez Urszulę Karasińską (pracownika MBP w Gorlicach) w Libuszy.
Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”
Spis treści:
00:00:15 — wybór drogi życiowej — kapłaństwo
00:01:00 — nauka w Liceum Ogólnokształcącym w Bieczu
00:01:30 — z powodu braku miejsc odmowa przyjęcia do seminarium w Tarnowie, przyjęcie do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego we Wrocławiu we wrześniu 1950 roku
00:02:30 — psikus kolegów ze szkoły — skierowanie do Służby Polsce (SP) zamiast do seminarium
00:03:00 — wyjazd do kompanii SP w Kleszczewie (po otrzymaniu nakazu)
00:03:50 — po miesiącu służby wyjazd do seminarium dzięki życzliwości komendanta SP
00:05:40 — opis podróży pociągiem z Kleszczewa do Libuszy
00:05:55 — wyjazd do Wrocławia — opis zburzonego miasta
00:07:10 — pomimo dwutygodniowego spóźnienia do seminarium zdanie egzaminu i przyjęcie w poczet studentów
00:09:20 — pięcioletnia nauka w seminarium
00:09:30 — posługa kapłańska w Chruścinie — najdłuższe w diecezji proboszczostwo — 42 lata
00:12:15 — przejście na emeryturę w 1999 roku i powrót w rodzinne strony
00:13:00 — wspomnienie września 1939 roku w Libuszy — potyczka polskich żołnierzy z Niemcami
00:14:45 — „zanim przyszli Niemcy, uciekliśmy z mamą na plebanię” — opis drogi na plebanię: zarośnięta Libuszanka, spotkanie z polskim żołnierzem, obstrzał, płonące stogi siana
00:16:25 — wkroczenie Niemców do Libuszy przed 8 września — armaty i mnóstwo żołnierzy jadących w stronę Krygu i Żmigrodu (tzw. trasą cesarską prowadzącą obok budynków Rafinerii)
00:18:35 — „przed wojną tata z mamą pracowali w Rafinerii, dzięki temu wybudowali domek”
00:18:35 — „dziadek Zawiliński — oprócz tego, że był kościelnym — miał sklepik”
00:19:00 — „przy moście w Libuszy była strzelanina”
00:20:00 — „po przejściu Niemców Libuszanie ściągnęli zwłoki polskich żołnierzy, którzy zginęli w potyczce na moście i ich pochowali — byłem tego świadkiem”; postawienie brzozowego krzyża, przyjazd na grób żony i córeczki jednego z zabitych
00:22:00 — „wszystkich potem ekshumowano i przeniesiono na cmentarz wojskowy w Zagórzanach”
00:22:35 — nauka w czasie okupacji w Libuszy; nauczycielki: pani Tomalanka, pani Malinowska
00:23:10 — wysadzenie Rafinerii przed przyjściem Niemców
00:24:15 — praca zarobkowa rodziców i siostry podczas okupacji
00:25:20 — radzieckie naloty samolotowe na Niemców w dzień przed wyzwoleniem
00:26:00 — „po drugiej stronie CPN, koło dołów rafineryjnych, w czasie okupacji znajdował się, jak niektórzy mówili, przejściowy obóz niemiecki”; czasem rozstrzeliwano jeńców, a ciała wrzucano do dołów
00:29:05 — ślady krwi, zapiski przetrzymywanych jeńców i znaleziony pistolet — to wspomnienia ks. Olechnego z wizyty w tzw. przejściowym obozie niemieckim zaraz po zakończeniu wojny
00:31:25 — rozpoczęcie rosyjskiej ofensywy na Niemców (ostrzał z katiusz) — opis nieba w nocy, huk wystrzałów i ucieczka Niemców
00:33:10 — wkroczenie rosyjskich wojsk do Libuszy — opis głodnych żołnierzy plądrujących gospodarstwa
00:34:35 — opowieść o wyjątkowym smaku chleba pieczonego przez matkę
00:35:50 — pochód niemieckich jeńców wojennych maszerujących tzw. cesarką w stronę Biecza; „szli jeńcy, konie, osły, wielbłądy”
00:37:45 — głód w Libuszy — opis rozdrapania końskiego mięsa przez Libuszan, po zastrzeleniu konia z kolumny prowadzącej jeńców niemieckich
00:38:05 — „potem (po wyzwoleniu) się uspokoiło, pojawiła się policja, kryminał znajdował się w bieckim Ratuszu”
00:38:20 — Żydzi w Bieczu przed wojną
00:38:45 — karczma żydowska w Libuszy — lokalizacja